Programma 3 wat heeft het gekost

	Beleidsopgave	Realisatie 2023	Primitieve begroting 2024	Begroting 2024 na wijziging	Realisatie 2024	Verschil
Lasten
	3.01 Ruimtelijke ordening en Wonen	5.081.632	7.781.457	10.333.975	8.043.048	2.290.927
	3.02 In Drenthe behoud en verbetering van de milieu- en leefomgevingskwaliteit tot tenminste het niveau van de wettelijke milieueisen	5.664.720	5.347.789	6.258.917	6.102.432	156.485
	3.03 De bodem en ondergrond worden zo beheerd en benut dat deze ook voor volgende generaties hun culturele, ecologische en economische kracht behouden	3.538.823	220.858	2.052.805	1.749.184	303.621
	3.04 Verminderen van het aantal asbestdaken in Drenthe	19.416	100.000	100.000	22.558	77.442
	3.05 Implementatie begeleiding Omgevingswet	342.696	620.680	579.606	400.012	179.594
	Totaal Lasten	14.647.287	14.070.784	19.325.303	16.317.234	3.008.069
Baten
	3.01 Ruimtelijke ordening en Wonen	-439.703	0	-1.116.507	-988.729	-127.778
	3.02 In Drenthe behoud en verbetering van de milieu- en leefomgevingskwaliteit tot tenminste het niveau van de wettelijke milieueisen	-14.060	-225.000	-225.000	-29.991	-195.009
	3.03 De bodem en ondergrond worden zo beheerd en benut dat deze ook voor volgende generaties hun culturele, ecologische en economische kracht behouden	-3.001.809	-37.500	-736.647	-1.102.801	366.154
	Totaal Baten	-3.455.573	-262.500	-2.078.154	-2.121.521	43.367
	Totaal programma	11.191.715	13.808.284	17.247.149	14.195.713	3.051.436

Verrekening met reserves

Toelichting
Saldo Programma	3.051.436
Bestemming resultaat reserves bij programma
Bijdrage aan reserve verstrekte subsidies	-2.141.949
Bijdrage aan reserve Cofinanciering onrendabele toppen woningbouw	-224.000
Bijdrage van reserve verstrekte subsidies	1.345.845
Totaal verrekend met reserves	-1.020.104
Resultaat programma na bestemming reserves	2.031.332

Toelichting op verschillen begroting en rekening

Lasten

Ruimtelijke ordening en Wonen

Beleidsopgave: 3.01 Ruimtelijke ordening en Wonen

De totale afwijking betreft een voordeel van € 2.290.927,--.
De voornaamste afwijkingen betreffen:

Doelstelling: 3.01.01 Toekomstbestendig wonen
De afwijking binnen deze doelstelling betreft een voordeel van € 280.000,--. Dit verschil wordt veroorzaakt doordat er minder beroep is gedaan op de subsidieregeling vanuit de reserve onrendabele toppen dan begroot. Hierdoor ontstaat een overschot van € 276.000,--.

Doelstelling: 3.01.02 Ruimtelijke ontwikkeling van Drenthe mét ruimtelijke kwaliteit
De afwijking op deze doelstelling betreft een voordeel van € 2.010.825,--. Van dit voordeel wordt € 362.000,-- overgeheveld ten behoeve van de omgevingsvisie en NOVEX.

Ook zijn de lasten ongeveer € 800.000,-- lager uitgevallen doordat de lastneming voor het regiostedenfonds en het herstructureringsfonds lager is uitgevallen voor de reeds verstrekte subsidies. Deze last wordt verrekend met de reserve verstrekte subsidies.
De lasten voor de samenwerking binnen de regio Zwolle zijn ook lager uitgevallen. Hoewel er rekening werd gehouden met een bijdrage van € 500.000,-- voor de regiodeal is er slechts beroep gedaan op € 283.000,--. Bij de 3e actualisatie is hierom ook al een deel van het budget vrijgevallen. Het overige deel van het budget was beschikbaar voor uitvoering van de Meerjarige agenda 2024-2028 Regio Zwolle en de uitvoering Ontwikkelperspectief NOVEX-gebied Regio Zwolle. Hierbij draagt de provincie alleen bij aan projecten die direct ten gunste komen van de provincie of de betrokken Drentse gemeenten. In 2024 zijn er bijdrages geleverd aan projecten, maar zijn er geen verzoeken of projecten op initiatief van de provincie of Drentse gemeenten ingediend. Hierdoor is er nog een overschot op deze doelstelling van € 420.000,--. Dit was lopende het jaar al bekend, toen is ervoor gekozen om een deel van deze middelen beschikbaar te houden voor activiteiten op dezelfde beleidsopgave, voor het onderdeel wonen.
Tot slot is er op deze doelstelling een overschot van € 440.000,-- op de middelen voor ruimtelijk kwaliteit. Dit budget was beschikbaar voor alle werkzaamheden rondom ruimte en is dit jaar mede ingezet voor de omgevingsvisie. Daarnaast was dit budget beschikbaar voor incidentele vraagstukken rondom ruimtelijke kwaliteit in Drenthe. Dit wordt veelal verstrekt in de vorm van incidentele kleine subsidies aan gemeenten, maar daar is dit jaar door gemeenten weinig beroep op gedaan.

In Drenthe behoud en verbetering van de milieu- en leefomgevingskwaliteit tot tenminste het niveau van de wettelijke milieueisen

De bodem en ondergrond worden zo beheerd en benut dat deze ook voor volgende generaties hun culturele, ecologische en economische kracht behouden

Beleidsopgave: 3.03 De bodem en ondergrond worden zo beheerd en benut dat deze ook voor volgende generaties hun culturele, ecologische en economische kracht behouden

De totale afwijking betreft een voordeel van € 303.621,--.

De voornaamste afwijkingen betreffen:

Doelstelling: 3.03.01 Het bevorderen van duurzaam bodemgebruik en verantwoord gebruik van de diepe ondergrond
Van de beschikbaar gestelde budgetten voor Bodem en ondergrond is een bedrag van € 319.786,-- niet besteed. In 2024 was minder tijd beschikbaar voor de aansturing van de projecten. Dit kwam door vertrek van twee medewerkers in het 4e kwartaal en de hieraan verbonden extra inzet voor overdracht van taken en projecten waardoor minder capaciteit beschikbaar was voor de uitvoering van projecten. Daarnaast waren veel projecten nog in de opstartfase.

De grootste onderbesteding betreft het Deelprogramma Bodem & Klimaatverandering. In het kader van het programma zullen een aantal omvangrijke onderzoeken worden uitgevoerd, waaronder onderzoek naar het verkrijgen van inzicht in klimaatadaptieve bodemkenmerken, de aanwezigheid van veen in de bodem en de mogelijkheden voor verminderen van afdekking van bodems in bebouwde gebieden. In 2024 is vooral gewerkt aan de voorbereiding (opstellen en uitwerken onderzoeksvragen en uitvraag offertes). Een deel van de onderzoeken is inmiddels in uitvoering maar een groot deel zal pas in 2025 tot uitvoering komen.

Zoals hierboven is aangegeven, zijn nog niet alle voor 2024 geplande activiteiten tot uitvoering gekomen of afgerond. Om de doelen van het Programma Bodem en Ondergrond (2024-2027) te behalen dienen deze echter wel te worden uitgevoerd. Daarom stellen wij uw Staten voor het restantsaldo van deze budgetten van € 319.786,-- over te hevelen naar 2025.

Het resterende nadeel van € 16.165,-- is het saldo van over- en onderbestedingen op andere budgetten binnen beleidsopgave 3.03.

Verminderen van het aantal asbestdaken in Drenthe

Implementatie begeleiding Omgevingswet

Baten

Ruimtelijke ordening en Wonen

In Drenthe behoud en verbetering van de milieu- en leefomgevingskwaliteit tot tenminste het niveau van de wettelijke milieueisen

De bodem en ondergrond worden zo beheerd en benut dat deze ook voor volgende generaties hun culturele, ecologische en economische kracht behouden

Beleidsopgave: 3.03 De bodem en ondergrond worden zo beheerd en benut dat deze ook voor volgende generaties hun culturele, ecologische en economische kracht behouden

De totale afwijking betreft een voordeel van € 366.154,--.

De voornaamste afwijkingen betreffen:

Doelstelling: 3.03.04 Uitvoeren meerjarenprogramma bodem en ondergrond (2021-2025): sanering en voorkomen nieuwe saneringslocaties
Het voordeel heeft betrekking op een hogere Rijksbijdrage in het kader van de uitvoering van bodemprojecten. Belangrijkste is de bodemsanering van het project Van Wijk en Boerma in Vries waarbij we de hogere niet begrote lasten van € 267.071,-- hebben gedekt met een eerder ontvangen Rijksbijdrage voor dit project. De overige voordelen worden voornamelijk veroorzaakt doordat we een deel van de loonkosten van de projectleiders van de Omgevingsdienst Drenthe hebben verrekend met de hiervoor beschikbaar gestelde specifieke uitkeringen.

Het saldo van baten en lasten wordt verrekend met de bestemmingsreserve Bodem.