2: Landelijk gebied

We moeten aan de slag met ingrijpende en verstrekkende opgaven, die Drenthe – en dan met name het landelijk gebied – blijvend zullen veranderen. De gevolgen van klimaatverandering, de transitie van de landbouw, de transitie naar een duurzame energievoorziening, voldoende woningen en werklocaties en een goede bereikbaarheid vragen allemaal om ruimte. Het Drentse landschap zal veranderen. Onze inzet daarbij is dat het landschap blijvend gewaardeerd wordt door onze inwoners en toeristen.  
Onder ruimtelijke kwaliteit verstaan we ook het verbeteren van de bodem-, water- en natuurkwaliteit en het herstellen van biodiversiteit.

- Verschillende natuurprojecten als onderdeel van het Programma Natuurlijk Platteland zijn na een periode van voorbereiding gestart met de concrete uitvoering, waaronder het project Geelbroek in de Drentsche Aa, Oosteindsche Veen in Zuidoost-Drenthe en Vledder Aa in Zuidwest-Drenthe. Ook zijn er projecten gerealiseerd, waaronder Wijsterbroek (deelprogramma Oude Diep) en is het project Oude Willem in Zuidwest-Drenthe opgeleverd.
- Actualisatie van drie Beheerplannen Natura 2000 conform planning t/m 2026: in 2024 zijn de plannen Holtingerveld, Fochteloerveen, Mantingerbos en Mantingerzand geschreven. In het voorjaar van 2025 worden deze plannen ter inzage gelegd.
- Beoordeling natuurdoelanalyses met ecologische autoriteit: alle Natuurdoelanalyses (NDA's) zijn beoordeeld. Op 11 december heeft u een terugkoppeling gehad van de Ecologische Autoriteit en op 15 januari 2025 ontvangt u de brief van de verwerking van de adviezen.
- Het uitvoeringsplan boerenlandvogels is volgens planning uitgevoerd. Een flexibele maatwerkregeling voor weidevogels is voortgezet om het biotoop te verbeteren. De samenwerking in het Ermberaad ten behoeve van boerenlandvogels is gecontinueerd. Een wulpenonderzoek, uitvoering monitoringsplan, opzet patrijzenproject en gebiedsscans zijn gerealiseerd.
- In 2024 is een breed onderzoek afgerond naar de ecologische kwaliteit van de Drentse bosbodems. Dit onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met de verschillende Drentse natuurorganisaties. Daarbij is van verschillende bostypen de bodemopbouw, chemische samenstelling en bodembiologie gemeten. Daarmee hebben we Drenthe breed de gezondheid van onze bosbodems in beeld gebracht. De opgedane kennis en inzichten worden gebruikt om de vitaliteit van de Drentse bossen op peil te houden of te verbeteren. Het koolstof wat wordt vastgelegd in bossen sluit aan bij de klimaatdoelen voor bos.  
- De provincie heeft de regie genomen voor het duurzaam beschermen van de Drentsche Aa als bron voor de drinkwatervoorziening (UPDA). Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld om samen met de betrokken partijen de uitvoering op te pakken.

- In december 2024 werden we geconfronteerd met uitspraak van de Raad van State die verstrekkende gevolgen heeft voor heel het land en alle sectoren. Vergunningverlening was nog beperkt mogelijk, maar is hiermee vrijwel onmogelijk geworden. In 2024 was bij Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving vooral ingezet op het helpen van PAS-melders. Er is fors ingezet op de verificatie van PAS-melders, ten einde hen duidelijkheid te geven over het in aanmerking komen van uiteindelijk legalisatie. Ook hebben we ingestoken op passende beoordelingen. De uitspraak van de Raad van State heeft alles in een geheel nieuw daglicht gezet.
- Bij de realisatie van het Natuurnetwerk Nederland (NNN) blijft de functiewijziging grond verder achter bij de eerdere prognoses door het beperkte aanbod, de concurrentie op de grondmarkt en de onduidelijkheid van toekomstige opgaven door het wegvallen het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Dit gaat leiden tot het niet volledig kunnen realiseren van de NNN uiterlijk in 2027 zoals in het Natuurpact (2013) met het Rijk is afgesproken. Desalniettemin blijven we met prioriteit inzetten op de realisatie en spannen wij ons maximaal in om het NNN zoveel als mogelijk afgerond te krijgen in 2027 en waar dat niet lukt zo snel als mogelijk daarna.
- Voor wat betreft vergunningverlening hebben we steeds onderzocht wat er wel kan, in een context waarin veel niet mogelijk leek. Dit heeft geleid tot passende beoordelingen en het verlenen van zogenaamde positieve weigeringen. Op 18 december 2024 deed de Raad van State echter uitspraak dat intern salderen (vrijwel) niet meer mogelijk is. We beraden ons op wat dit betekent voor de vergunningverlening in Drenthe en hoe we hier uit verder kunnen.