Implementatie begeleiding Omgevingswet

Inleiding

De voorbereiding op de invoering van de Omgevingswet is een intensief traject geweest, waarbij veel aandacht is besteed aan de ontwikkeling van het ondersteunende digitale systeem 'Digitaal Stelsel Omgevingswet', (DSO), de aanpassing van wet- en regelgeving en de communicatie naar de ketenpartners. Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet daadwerkelijk in werking getreden (IWT). De IWT verliep grotendeels positief. Er zijn in Drenthe, net als landelijk, geen grote excessen geweest, mede dankzij de goede voorbereiding. Het verwachte aantal vragen en verzoeken over het nieuwe omgevingsloket na de invoering bleef uit. Het eerste half jaar na de IWT liep het aantal verzoeken achter, aangezien voor 1 januari veel extra verzoeken waren binnengekomen om nog onder de oude wetgeving behandeld te willen worden.
In de periode tot 1 juli 2024 is door het programmateam Omgevingswet gewerkt aan de begeleiding en ondersteuning voor werken met de Omgevingswet, onder andere aan de volgende zaken:

- Ingericht aanspreekpunt om vragen te beantwoorden en ondersteuning te bieden.
- Samenwerk afspraken met onze regio ketenpartners gemaakt binnen het samenwerkingsverband OPD (Omgevingsplatform Drenthe).
- Implementatie Omgevingswet processen in het zaaksysteem, start met zaakgericht werken.
- Overgang en overdracht naar de lijnorganisatie.

In juli 2024 is het programma Omgevingswet naar de lijn overgegaan. Door het nieuwe team Omgevingswet is onder andere aan de volgende zaken gewerkt:

- Het samenwerkingsverband OPD is met 2 jaar verlengd (mondeling akkoord).
- Inzicht in data en analyses op DSO verzoeken.
- Maatwerktrainingen zijn gegeven.
- Quick scan en strategie toekomst planketen software.

Ondanks de uitgebreide voorbereiding en de inspanningen na de IWT van het programmateam is de conclusie dat de implementatie nog lang niet af is en de komende jaren een complexe uitdaging blijft. Alleen met de inzet van alle betrokken partijen kan Drenthe de voordelen pakken van het stelsel Omgevingswet en pas dan zal de wet zijn bijdrage leveren aan de ruimtelijke opgaven in Drenthe.

Wat hebben we bereikt en wat hebben we gedaan?


Doelstelling	Omschrijving doelstelling	Status	Toelichting realisatie
3.05.01 Implementatie Omgevingswet
	Het zo soepel mogelijk laten verlopen van de invoering Omgevingswet. Dit gericht op de gebruikers: Burgers en Bedrijven. Dit samen met onze ketenpartners in Omgevingsplatform Drenthe (OPD) verband: - Ingewerkte lijnorganisatie per 1-7-2024 - Het bewaken van het hele Omgevingswet proces en het sturen op issues en risico’s - Het ondersteunen van afdelingen die bij Omgevingswetproces betrokken zijn - Snel kunnen reageren op vragen en opmerkingen vanuit onze gebruikers (Burgers en Bedrijven) - Interne processen gestroomlijnd en in staat om vergunningsvragen binnen de 8 weeks termijn te kunnen afhandelen - Het samenwerken met ketenpartners, via Omgevingsplatform Drenthe, om de gehele Omgevingswet keten soepel te laten verlopen.		- Ingewerkte lijnorganisatie per 1-7-2024 Dit doel is behaald. Hiervoor is een team aangesteld bestaande uit een regisseur, een specialist processen en een technisch specialist. Op deze wijze borgt de provincie het verder implementeren van alle onderdelen van de Omgevingswet. Wel is de verwachting dat er de komende jaren extra capaciteit nodig is. - Het bewaken van het hele Omgevingswet proces en het sturen op issues en risico’s Dit doel is behaald ten aanzien van de minimale eisen die waren gesteld voor de inwerkingtreding op 1 januari 2024. Om te voldoen aan alle eisen betekent dit dat dit doel blijft staan voor de komende jaren. - Het ondersteunen van afdelingen die bij Omgevingswetproces betrokken zijn. Dit doel is behaald ten aanzien van de minimale eisen die waren gesteld voor de inwerkingtreding op 1 januari 2024. Dit betekent dat dit doel blijft staan voor de komende jaren. - Snel kunnen reageren op vragen en opmerkingen vanuit onze gebruikers (Burgers en Bedrijven). Dit doel is behaald aangezien de voorbereidingen hiervoor waren getroffen, echter zijn de verwachte vragen uitgebleven. - Interne processen gestroomlijnd en in staat om vergunningsvragen binnen de 8 weeks termijn te kunnen afhandelen. Doel is niet behaald. Hier is in 2024 een start meegemaakt. Echter nu de aanvragenstroom op gang komt wordt steeds duidelijker dat de interne processen en systemen rondom de Omgevingswet nog niet op orde zijn. Hieromtrent zitten we nog in de implementatiefase. Daarom blijft dit doel staan voor de komende jaren. - Het samenwerken met ketenpartners, via Omgevingsplatform Drenthe, om de gehele Omgevingswet keten soepel te laten verlopen. Doel is behaald. Er is mondeling akkoord dat het samenwerkingsverband wordt verlengd voor de komende 2 jaren. Dit doel blijft ook relevant voor de komende jaren. Om de gestelde Omgevingswetdoelen te behalen, eenvoudiger regelgeving en snellere besluitvorming voor de Provincie Drenthe te behalen is het nodig dat Drenthe blijft werken aan het verbeteren van alle facetten van de wet. Alleen dan zal de Omgevingswet de ruimtelijke opgaven in Drenthe kunnen verbinden en ondersteunen.

Welke feiten en cijfers zijn er?

Niet van toepassing.

Wat heeft deze beleidsopgave gekost?

3.05 Implementatie begeleiding Omgevingswet		Primitieve begroting	Begroting na wijziging	Realisatie	Verschil
Lasten		620.680	579.606	400.012	179.594
	Doelstelling 3.05.01 Implementatie Omgevingswet	620.680	579.606	400.012	179.594
Saldo		620.680	579.606	400.012	179.594

Ontwikkelingen

Ondanks de uitgebreide voorbereiding en de inspanningen na de invoering van de Omgevingswet is de conclusie dat de implementatie nog lang niet af is en de komende jaren een complexe uitdaging blijft. De uitdagende opgaven zijn onder te verdelen in:
1: Techniek (Digitale stelsel)
2: De wet (Kennis en kunde van de wet en de kerninstrumenten)
3: Anders werken (Werken in de geest van de wet, samenwerken, integraal, thematisch, participatie)
Op dit moment zijn de doelen op alle onderdelen nog lang niet gehaald (landelijk ook niet):

Nog niet eenvoudiger, eerder complexer
Nog niet in samenhang werken, maar sectoraal
Nog niet Sneller en Beter

Daarbij is het van belang dat de urgentie ook wordt gevoeld door bestuurders en opdrachtgevers. Dat creëert vervolgens het draagvlak voor medewerkers om door te gaan met het werken aan de Omgevingswet!
Alleen met de inzet van alle betrokken partijen kan Drenthe de voordelen pakken van de Omgevingswet en pas dan zal de wet zijn bijdrage leveren aan de ruimtelijke opgaven in Drenthe!